Bireylerin farklı düşünme, davranma ve farklı yeteneklere sahip olma kapasitesine vurgu yapan nöroçeşitlilik, kişilerin biricikliğini öne çıkarırken insanı daha da anlamlı kılar. Nöroçeşitli bireyler şirketlerin çeşitli süreçlerde daha iyi sonuçlar elde etmesine yardımcı olabilir. Kendine has özellikleriyle şirketlere sağladıkları katma değer pek çok şirketin nöroçeşitli bireylerden oluşan ekipler kurmasında da etkili olur.
Nöroçeşitli çalışanları desteklemek için atabileceğiniz birkaç adımı birlikte keşfedelim:
1. Kapsayıcı Bir Kurum Kültürü Oluşturun
Nöroçeşitli çalışanların şirketin değerli ve saygı duyulan bir parçası olduklarını fark etmeleri, şirketi benimsemeleri açısından oldukça önemlidir. Kapsayıcı bir kurum kültürü oluşturarak nöroçeşitli çalışanları iş yerinde desteklemenin ilk adımını atabilirsiniz.
- Şirketin karar alma süreçlerinde, insan kaynaklarının yönetilmesinde, personelin çalışma alışkanlarının belirlenmesinde etkili olan kurum kültürü; tüm bunların doğal neticesi olarak şirketin genel başarısında önemli bir rol üstlenir.
- Çalışanların şirketi benimsemelerini sağlamak ve çalışan katılımını artırmak için şirketin değerlerinin, vizyon ve misyon beyanının kapsayıcı bir kurum kültürünü yansıttığından emin olmalısınız.
- Reklamlar, iş tanımları veya iş ilanları gibi şirkete ait her türlü iletişim aracı bu kapsayıcı kültür anlayışını yansıtmalıdır.
Şirketin buradaki tutarlı tavrı şirketteki farklı pozisyonlara başvurmak isteyen nöroçeşitli bireylerin dikkatini çekebilir.
2. Nöroçeşitli Kavramının Diğer Çalışanlar Tarafından Öğrenilmesini Sağlayın
Bu sene Ipsos araştırma şirketi tarafından gerçekleştirilen Eagle Hill Consulting İş Yerinde Nöroçeşitlilik Araştırması'na göre, çalışanların %68'i nöroçeşitlilik kavramını bilmemektedir. ABD’de 1261 yetişkin çalışanın katıldığı anket, çalışanların sadece %22'si nöroçeşitli bir bireyle çalışmanın farkında olduğunu belirtiyor. Kısacası nöroçeşitlilik hakkında yaygın bir farkındalığın henüz oluşmadığını söyleyebiliriz.
Ön yargılar, yanlış bilgiler veya bilgi eksiklikleri bu çalışanlara karşı diğer çalışanların davranış biçimlerini etkileyebilir ve onları nasıl destekleyebileceklerini idrak etmeyi güçleştirebilir. Dolayısıyla bu tarz yanlış anlamalar ve bilgi eksiklikleri bireylerin iş yerinde kendilerini dışlanmış hissetmelerine neden olabilir.
İş yerinde bu gibi durumların önüne geçebilmek için:
- Nöroçeşitliliğe yönelik farkındalığın artırılması,
- Empatinin güçlendirilmesi,
- Daha anlayışlı bir çalışma ortamının geliştirilmesi,
- Çalışanların bilgilendirilmesi ve farkındalığın artırılması gibi konulara önem verilmesi gerekir. Bunlar kapsayıcı şirket kültürünün geliştirilmesine de katkı sağlayabilir.
3. Pozitif ve Kapsayıcı Bir Kurum Dili Benimseyin
Çalışanların nöroçeşitlilik hakkında rahatça konuşabilecekleri, talep ve isteklerini dile getirebilecekleri açık ve destekleyici bir çalışma ortamı nöroçeşitli çalışanların daha kolay anlaşılmasına yardımcı olabilir. Bu da hem yöneticilerin hem ekip üyelerinin birbirlerinin farklılığını ve refahını gözeten pozitif ve kapsayıcı bir dil benimsemesiyle oluşturulabilir.
İş yerinde pozitif ve kapsayıcı bir dili yaygınlaştırarak şu faydaları elde edebilirsiniz:
- Nöroçeşitli bireylerin çalışma tarzlarının ve tercihlerinin anlaşılmasına ve bunların dikkate alınmasına yardımcı olabilir, çalışan çeşitliliğinin artmasına katkı sağlayabilirsiniz.
- İnsanlar yargılanmayacaklarını ve yanlış anlaşılmayacaklarını bildikleri ortamlarda kendilerini psikolojik olarak güvende hissederler. Pozitif ve kapsayıcı bir dil aracılığıyla bu güven iş yerinde de sağlanırsa nöroçeşitli çalışanlar bir yandan ellerinden gelenin en iyisini yapmak için çabalarken bir yandan da ihtiyaç duydukları desteği daha kolay ifade edebilirler.
Oluşturulan bu sağlıklı iş yeri ortamı çalışanların kendilerini benimsenmiş, başarılı ve üretken hissetmelerine yardımcı olabilir.
4. Geleneksel İşe Alım Yaklaşımını Tamamen Yenileyin
Geleneksel işe alım yaklaşımlarına göre ideal iş adayının sahip olması gereken bazı özellikler bulunur. Adayların mesleki yeterliliğe ek olarak pek çok sosyal beceriye de sahip olması beklenir. Genel geçer normlara dayanan bu beklenti nöroçeşitli bireyleri dezavantajlı duruma sokabilir ve elenmelerine neden olabilir.
Örneğin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu olan bir adayın iş görüşmesinde dikkati kolayca dağılmış gibi görünebilir. Veya Otizm Spektrum Bozukluğu olan bir aday görüşmeyi yapan kişiyle göz temasını sürdürmekte güçlük çekebilir. Rahatsızlıklara özgü bu tipik davranış biçimleri bilinmediği, bireylere uygun görüşme ve değerlendirme biçimleri geliştirilmediği taktirde bu iş görüşmeleri çoğunlukla olumsuz sonuçlanır. Oysaki işe alım süreçlerinde tüm adaylara adil davranılabilmesi ve kapsayıcı bir değerlendirme yapılabilmesi için nöroçeşitli çalışanlar da göz önünde bulundurularak daha esnek ve bireye özgü yetenek tanımlama süreçleri geliştirilebilir.
Tüm bunlara ek olarak nöroçeşitli adayların iş görüşmelerinin herhangi bir aşamasında durumlarını açıklamaları gerekmediği unutulmamalıdır. İşe alım yapan görüşmecilerin nöroçeşitli kavramını bilmesi ve potansiyel adayların farklılıklarını tanımayı öğrenmesi gerekir. Tüm adayların hoş karşılandığını hissetmeleri için görüşmeleri ustalıkla yönetebilme ve adayın tarzına uygun bir görüşme uyarlama bilgisiyle yeteneğine sahip olması gerekir.
5. Açık ve Anlaşılır Bir İletişim Kurun
Nöroçeşitli çalışanların bazıları zaman yönetimi, planlama, problem çözme veya organizasyon becerisi gibi konularda sorunlar yaşayabilir. Özellikle beklentilerin ve talimatların belirsizliği, zaman kısıtlarına uyum sağlamak gibi durumlar nöroçeşitli çalışanların ekstra stres yaşamasına neden olabilir. İletişim problemlerinin verimliliği etkilemesine engel olabilmek için açık ve anlaşılır bir dille iletişim kurulması önemlidir.
Burada dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şöyle sıralanabilir:
- Bir görev verildiğinde görevin bağlamını ve mantığını açıkça anlatabilirsiniz.
- Görevleri parçalara ayırabilir, hem yazılı hem sözlü olarak açık ve kısa talimatlar vermeye özen gösterebilirsiniz.
- Kafa karışıklığını önlemek için alaycı ve örtük bir üsluptan, deyim ve atasözlerinin kullanımından kaçınabilirsiniz.
- Herhangi bir soru veya kafa karışıklığı durumunda sizinle tekrar konuşmalarının, teyit etmelerinin bir problem olmadığını gösterebilirsiniz.
Böylelikle tüm çalışanların kendilerinden ne beklendiğini daha kolay anlamalarına yardımcı olabilirsiniz.
6. Çalışma Alanını Nöroçeşitli Çalışanları Göz Önünde Bulundurarak Tasarlayın
Çeşitli uyaranlara karşı hassasiyet gösterebilmeleri, bu kişilerin çalışma performansını olumsuz etkileyebilir. Çalışma alanlarının uygun şekilde düzenlenmesi, potansiyellerini gerçekleştirmelerine katkı sağlayabilir. Çalışanların iş yerini benimsemelerini sağlamak ve üretkenliklerini artırabilmek için ofislerin düzenlenmesinde tüm çalışanların görüşleri alınarak çalışan dostu alanlar oluşturulabilir.
Buna örnek olarak:
- Parlak ışıkların ve gürültünün en aza indirilmesine dikkat edilebilir.
- Sessiz çalışma odaları oluşturulabilir.
- Gürültü önleyici kulaklıklar, özel ekipman ve teknolojik ürünlerle uyaranlar minimize edilmeye çalışılabilir.
- Sosyal ilişkilerde zorluk yaşayan veya duyusal hassasiyeti bulunan çalışanlar için uzaktan çalışma alternatifi sunulabilir.
- Kişilerin iş yerinde ofis kapısını kapatarak çalışması gibi çözümler de geliştirilebilir.
İş yerinde nöroçeşitliliğe önem vermek, bu kişilerin şirkete getirdiği benzersiz yetenekleri ve perspektifleri fark edip kullanmak demektir. Şirketler kapsayıcı bir kültür oluşturup gerekli düzenlemeleri yaparak nöroçeşitli çalışanları desteklemekle kalmaz; verimliliği ve iş tatminini de artırabilir. Bu anlamda herkese uygun, kapsayıcı ve destekleyici bir iş ortamı yaratmak için Heltia ile iletişime geçebilir, çalışanlarınıza uzman desteği sağlayarak iyi oluşlarına destek olabilirsiniz.
Bu yazımızı beğendiyseniz, “Nöroçeşitlilik Nedir?” ve “Introvert Çalışanların 12 Güçlü Özelliği” adlı içeriklerimize de göz atabilirsiniz.