Global pazar araştırması şirketi Ipsos, 2018 yılından beri her sene sağlık sektörü ve sağlık hizmetleri memnuniyetini ölçtükleri bir anket yapıyor. Buna göre en memnun kalınan ve kalınmayan sağlık hizmetleri nedir, insanlar sağlık sektörü tanımı ve kapsamı hakkında neler düşünüyor, ne gibi çekinceleri var gibi konularda bilgi alınabiliyor.
Bu seneki Ipsos “Health Service 2024” raporu; Yeni Zelanda, İsviçre, Japonya, ABD dahil 31 ülkeden toplam 23.000’in üstünde katılımcıdan veriler içeriyor. Biz de biraz bunları incelemek, hem dünya genelinde hem de Türkiye özelinde sağlık hizmetleri ve sağlık problemleri hakkındaki düşünceleri irdelemek istedik.
Dünya Çapında Sağlık Hizmetleri Memnuniyeti Azalıyor
2024 verilerine göre:
- Katılımcıların sadece %44’ü ülkelerindeki sağlık hizmetini “İyi” ve “Yeterli” olarak değerlendiriyor. Sağlık sektöründe en iyi ülkelerde bile bu oranın beklenenden düşük olduğu gözlemleniyor.
- Bu genel memnuniyet oranı; geçen seneye göre %4, 2021 raporuna göre ise %9 daha az.
- “Ülkemdeki sağlık sisteminin herkese eşit davrandığına inanıyorum.” ifadesine katılan erkeklerin oranı %41 iken, kadınların oranı sadece %36.
- Buna karşın %28, ülkelerindeki sağlık sistemi kalitesinin ilerleyen senelerde iyileşeceğine inanıyor.
Sağlık sektöründe gözlemlenen en yaygın problemler ise aşağıdaki gibi:
- %46: Tedaviye erişim/bekleme süreleri,
- %45: Sağlık sektörü çalışanlarının azlığı,
- %32: Tedaviye erişimin maliyeti,
- %23: Nüfusun yaşlanması,
- %22: Bürokratik sebepler.
Mental Sağlığın Önemi Vurgulanıyor
- Katılımcıların ortalama %45’i, mental sağlığın en ciddi sağlık problemi olduğunu düşünüyor. Bunu kanser, stres, obezite, uyuşturucu bağımlılığı gibi sağlık sorunları izliyor.
- Mental sağlığın oranı, 2018 raporunda sadece %27’ydi. 6 yıl içerisinde bu kadar büyük bir artış olması, insanların mental sağlığı ciddi bir tehdit olarak algılamaya ve tabudan çıkarmaya başladığını ortaya koyuyor. Bu oranın özellikle de pandemiden sonra dramatik olarak yükselmeye başladığı görülüyor.
- Burada ayrıca ilginç bir nesilsel faktör var: Z kuşağında kadınların %55’i mental sağlığı en önemli sağlık problemlerinden biri olarak görüyor. Buna karşın, Z kuşağı erkeklerinde bu oran sadece %37. Daha erken kuşaklarda ise aradaki fark çok daha az olmakla birlikte, Z kuşağındaki kadınların mental sağlık problemlerini en çok ciddiye alan grup olması dikkat çekiyor.
Türkiye’nin Sağlık Sektörü Memnuniyet Verileri
Son olarak da Türkiye özelindeki verileri inceleyelim.
- Türkiye’de sağlık sistemini “İyi” olarak nitelendiren katılımcıların oranı sadece %6. Buna karşın çoğunluk (%42) “Ne iyi ne kötü”, %21 ise “Kötü” cevabını veriyor.
- Türkiye’deki katılımcıların %15’i, sağlık sisteminin ileriki yıllarda gelişeceğine inanıyor. Ek olarak %54 aynı kalacağı, %31 ise kötüleşeceği kanaatinde.
- “Yakınımdaki doktorlardan randevu alabilmeyi kolay buluyorum.” sorusuna Türkiye’den “Evet” diyenlerin oranı %27. Bu da tüm katılımcılar arasında Türkiye’yi sondan 2. yapıyor.
- Katılımcıların %40’ı, ülkelerini etkileyen en ciddi sağlık probleminin stres olduğunu düşünüyor. Bu açıdan katılımcı 31 ülkeden 7. sırada.
- Türkiye’de bu soruya “Mental sağlık” cevabı verenlerin oranı ise sadece %30. Dünya çapındaki ortalama ile en düşüklerden biri olarak sondan 4. Bu da mental sağlık problemleri konusunda farkındalığın az olduğuna işaret ediyor.
Rapordan elde edilen veriler bizce şunu gösteriyor: Sağlık hizmetleri konusundaki memnuniyetin az olması, insanların mental sağlık yardımı alma isteğini etkiliyor olabilir. Bu da aslında mental sağlık problemlerinin yaygınlaşması, bu konudaki tabunun daha da ilerlemesi ile sonuçlanıyor olabilir.
Bu da aslında kurumların proaktif olması, çalışanlarına mental sağlık desteği sunmasını gitgide daha önemli kılıyor. Erişilebilir ve kapsayıcı sağlık desteği için Heltia ile iletişime geçebilir; online terapi, diyetisyen ve fizyoterapist başta olmak üzere uzman hizmetleri sunarak çalışanların iyi oluşlarını önemsediğinizi gösterebilirsiniz.
Daha fazla bilgi için “Heltia’nın Bilimsel Yaklaşımı: Testler ve Ölçümler” ve “İşe Alım Sürecini Geliştirmek İçin Uygulayabileceğiniz 6 Strateji” yazılarımıza göz atabilir, Heltia Blog üzerinden “Çalışan Esenliği” kategorisini inceleyebilirsiniz.
Kaynak:
“Global Health Service 2024 Report”. Ipsos, Sept. 2024.
