Maalesef günümüzde birçok insan geçim kaygısı ile mücadele ediyor, ekonomik sebeplerden dolayı yüksek ölçülerde stres deneyimliyor. Bunun etkileri hayatlarının başka kısımlarına sıçradığı gibi iyi oluşlarını da etkileyebiliyor.
Eğer siz de zor bir dönemden geçiyor ve finansal stresle başa çıkma yolları arıyorsanız, bu yazıdaki 8 önemli ipucundan faydalanabileceğinizi umuyoruz:
1. Harcamalarınızı Hesaplayın ve Kendinizi Değerlendirin
Neye ne kadar para harcadığınızı bilmek, paranızı daha bilinçli bir şekilde kullanmanıza yardımcı olabilir. Bu da finansal stresle başa çıkma konusunda size yardım edebilir.
Belki de diğer harcamaların yanında size ufak görünen, ama bütçede hatrı sayılır yer kaplayan bir harcama kalemi var. Aslında bunu hayatınızdan çıkarsanız bir eksiklik hissetmeyeceksiniz. Bu tür durumları fark etmek ve gerekli düzenlemeleri yapabilmek adına harcama takibi yapmak oldukça önemli.
Harcama takibi için kendinize bir tablo oluşturabilir, harcama kaydı yapmaya yardımcı olan uygulamalar da kullanabilirsiniz.
2. Etkili Bir Bütçe Yönetimi Yapın
Finansal hedeflerinizi belirlemek ve var olan bütçenizi takip etmek, ileriki harcama durumunuzu kontrol altında tutmanıza yardımcı olabilir. Bunun için aşağıdaki birkaç soruyu kendinize sorarak yıllık bir plan yapabilirsiniz:
- Bütçenizin ne kadarını tasarruf hesabına aktarabilirsiniz?
- Hedeflerinize ulaşmak için ne kadar tasarruf yapmanız gerekiyor?
- Ve: Bu iki sorunun yanıtı birbiriyle uyumlu mu?
Değilse ya hedeflerinizi daha gerçekçi bir şekilde belirlemelisiniz ya da gelirinizi artırmak için neler yapabileceğinize bakabilirsiniz.
Bu şekilde bir plana sahip olmak, hem tasarruf potansiyelinizi değerlendirmenize destek sağlar hem de maddi durumunuzu daha objektif bir gözle analiz etmeye yardımcı olur.
3. Stresinizin Kaynağını Tam Olarak Belirleyin
“Finansal stres” aslında oldukça geniş bir kavram. Bu stresi yönetebilmek için stresin ana kaynağını bulabilmek de çok önemli.
Sizi gece uykularınızdan alıkoyan şeyler tam olarak neler?
- Biriken borçlar mı?
- Aylık gelirinizin yetersizliği mi?
- Bütçe yönetimi yapmakta ve gelirinizi planlamakta mı sıkıntı yaşıyorsunuz?
- Yoksa geliriniz düzensiz olduğu için mi böyle hissediyorsunuz?
- Çok fazla bir şey almamanıza rağmen para biriktiremiyor musunuz?
Bu soruları yanıtlamak, daha net çözümler aramanıza yardımcı olabilir.
Aynı soruları üç ayda bir gibi belirli aralıklarla kendinize sorarak, hangi alanda gelişme kaydettiğinizi ve hangileri üzerine daha çok çalışmanız gerektiğini görebilirsiniz.
4. Ek Gelir Kaynakları Oluşturmayı Deneyin
Tabii burada kendinizi tüketene kadar çalışın ve daha çok para kazanın gibi bir şey söylemeye çalışmıyoruz. Ama belki bir hobinizi işe çevirmek ya da kendinizi fazla yormadan, ufak adımlarla başlayabileceğiniz yeni bir iş kolunu denemek, ek gelir elde etmenize yardımcı olabilir. Böylelikle bir yandan sevdiğiniz bir şey yaparken bir yandan da yaşadığınız geçim kaygısını azaltabilirsiniz.
Bir düşünün, hangi iş size iş gibi hissettirmez? Örneğin yemek yapmayı çok seviyorsanız ve tariflerinizi arkadaşlarınızla paylaşıyorsanız, ağınızı biraz genişleterek bunu bir işe çeviremez misiniz? Ya da fotoğraf çekmek zaten sizin için bir tutkuysa bunu deneyebilir misiniz? Freelance çeviri, enstrüman/dil dersi, editörlük, danışmanlık gibi fırsatlar düşünebilir misiniz?
Burada tabii ki sağlıklı bir iş-yaşam dengesini korumaya, kendinizi fazlaca yormamaya özen göstermelisiniz. Kaldırabileceğinizden fazla sorumluluk almak, finansal stresinize yardımcı olsa da genel olarak stresinizi daha da kötüleştirebilir.
5. Beklenmedik Durumlara Karşı Hazırlıklı Olun
Bazen kontrol tamamen sizde olmayan bir şekilde gelir kaynağınızı kaybedebilirsiniz. Örneğin küresel olaylar ekonomiye zarar verebilir, şirketiniz sizden bağımsız bir şekilde işten çıkarım yapabilir. Bu tür şeylerin olabileceğini bilmek, mental açıdan kendinizi bu olasılıklara hazırlamak, finansal olarak hazırlanmanız açısından da motive edici olabilir.
Finansal açıdan daha rahat hissetmek için de kenara, çok ekstra durumlarda kullanmak üzere bir miktar para ayırmayı deneyebilirsiniz. Böyle bir birikim yapmak, bir süre para kaygısı yaratabilecek olsa da uzun vadede işinize yarar.
Unutmayın: Hayatta her şey gelip geçici ve tüm zorluklar bizler için. Ve önünüzde yığılan dağların, aşılan tepenin ardında sizi güneşli ve yemyeşil bir vadi bekliyor olabilir 💗
6. Güvendiğiniz Kişilerden Fikir Alın
Sizinle neredeyse aynı seviyede geliri olan ve benzer yaşam alışkanlıklarınıza sahip olan biri, finansal konuları daha iyi yönettiği için sizin kadar stres yaşamıyor olabilir.
Çevrenizde güvendiğiniz kişiler arasında böyle birileri varsa, onlarla iletişime geçerek ve bir sınıra kadar kendi finansal detaylarınızı paylaşarak fikir alışverişinde bulunabilirsiniz. Onların tecrübelerinden faydalanarak, kendi gelir kaynaklarınızı ve giderlerinizi daha iyi yönetebilirsiniz.
7. Sorumluluklarınızdan Kaçınmamaya Çalışın
Finansal sorumluluklardan kaçmaya çalışmak ilk etapta rahatlatıcı gelebilir, ama bir noktadan sonra sizi içinden çıkılması zor bir döngüye düşürebilir.
Evet, her ay kredi kartının minimum miktarını ödeyip harcamaları oradan yapmak mümkün. Ama bu ana borcu azaltmıyor, yani o borç hala sizin sorumluluğunuz. Hatta siz farkında olmasanız da zihninizde bir yer kaplıyor, daha da büyük bir bilişsel yük oluşturuyor. Sonuç olarak beklenmedik bir harcama yapmanız gerektiğinde ve bir şekilde kart ödemesini geciktirdiğinizde bu gerçek sizde aniden stres tepkisini harekete geçirebiliyor.
Yani sorumluluktan kaçmak sorunu çözmüyor, sadece erteliyor ve bu süreçte sizi zihnen yoruyor.
8. Önceliği Kontrol Edebildiğiniz Şeylere Verin
Bazen ne yaparsanız yapın finansal stresi bir dönem için hayatınızdan çıkarmakta zorlanabilirsiniz. Böyle zamanlarda, özellikle de durum sizin kontrolünüz dışındaki etkenlerden kaynaklanıyorsa, hayal kırıklığı ve umutsuzluk gibi duyguları aynı anda yaşayabilirsiniz. Bu da stres seviyesini artırabilir.
Eğer böyle bir dönemden geçiyorsanız, kendi kontrolünüzde olan harcama kalemlerinde yapabileceğiniz değişikliklere odaklanabilirsiniz.
- Önceliklendirme yaparak gerçekten ihtiyacınız olmayan şeyleri almaktan kaçınabilir,
- Bir süre için kahveyi evde yapıp termosa koyabilir,
- “Meal prep” yapabilir, öğle yemeklerinizi kendiniz hazırlayarak ofise götürebilir,
- Dışarıda harcadığınız paradan tasarruf etmek için daha ekonomik buluşmalar planlayabilirsiniz.
Bu adımlarla zor bir durumdayken bütçenizi iyi bir şekilde yönetebilmenin getirdiği başarı ve tatmin duygusunu da yaşayabilirsiniz.
Para kaygısı, finansal stres ve benzeri durumların kontrolünü sağlamak için uzman desteği almak da önemli bir seçenek olabilir. Heltia uygulamasını indirerek online psikolog görüşmeleri yapabilir, mental sağlığınızı iyileştirme sürecinde profesyonel yardıma başvurabilirsiniz.
Bu yazımızı beğendiyseniz, “Göçmenlerin Yaşayabileceği 3 Sorun ve Tavsiyeler” ve “Kronik Stresin Üzerimizdeki Etkileri” adlı içeriklerimize de göz atabilirsiniz.
Sayfa içeriği yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka bir uzmana başvurunuz.